Zweden en Finland hopen nog altijd op NAVO-lidmaatschap: hoe staat het ervoor? | Buitenland
Zweden en Finland hopen tijdens de NAVO-top op 11 juli officieel lid te worden van het militaire bondgenootschap. Maar Turkije ligt nog steeds dwars en Hongarije treuzelt. Donderdag worden de gesprekken over de toetreding hervat. Wat kunnen we daarvan verwachten?
Decennialang zijn Zweden en Finland nadrukkelijk buiten militaire blokken gebleven. Maar drie maanden na de Russische invasie in Oekraïne vroegen de landen toch het NAVO-lidmaatschap aan. Dat was een tegenvaller voor de Russische president Vladimir Poetin, die bij het aankondigen van de oorlog eiste dat de NAVO niet verder naar het oosten – richting Rusland – zou uitbreiden.
De meeste NAVO-landen zijn vóór de toetreding van Zweden en Finland. Maar Turkije en in mindere mate Hongarije maken bezwaar. Het idee is dat als Turkije overstag gaat, Hongarije snel zal volgen. Omdat alle dertig NAVO-landen een lidmaatschap moeten goedkeuren, is Turkije dus de beslissende stem.
Het gaat de Turkse president Recep Tayyip Erdogan vooral om de Koerdische Arbeiderspartij (PKK). Turkije en de Europese Unie zien de PKK namelijk als een terroristische organisatie en Erdogan beschuldigt Zweden en Finland ervan PKK-leden te herbergen.
Turkije is vooral tegen toetreding Zweden
Buurlanden Zweden en Finland willen tegelijkertijd lid worden van het militaire bondgenootschap. Erdogan liet eerder doorschemeren dat Finland wat hem betreft wel bij de NAVO mag, maar dat geldt dus niet voor Zweden. Erdogan eist namelijk de uitlevering van PKK-leden en Zweden weigert dit.
Ook verbrandde de Deens-Zweedse rechts-extremistische politicus Rasmus Paludan in januari een koran voor de Turkse ambassade in Stockholm. Hij had toestemming gekregen voor het anti-Turkse protest, wat de moeizame relatie tussen Zweden en Turkije nog verder onder druk zette.
Pessimisme over volgende stap
Dat er voor donderdag op het Brusselse hoofdkantoor van de NAVO nieuwe gesprekken gepland staan, geldt als een teken van dooi. Maar volgens CNN heerst er onder NAVO-diplomaten steeds meer pessimisme over de volgende stap van Turkije.
Aan de ene kant heeft Turkije veel baat bij de NAVO. Sommigen geloven daarom dat Erdogan uiteindelijk wel overstag zal gaan. Anderen wijzen erop dat Erdogan veel te winnen heeft bij het blokkeren van de aanvraag.
In mei zullen er nieuwe verkiezingen plaatsvinden in Turkije. Er heerst onvrede in het land vanwege de economische crisis. Erdogan hoopt stemmen te winnen door kritiek te hebben op de toetreding van Zweden en Finland. Zo wil hij namelijk laten zien dat hij binnen de NAVO de belangen en veiligheid van Turkije verdedigt.
Verwachting is dat Hongarije snel akkoord gaat
Behalve Turkije heeft ook Hongarije tot nu toe niet ingestemd met het toetreden van Zweden en Finland tot de NAVO. Het militaire bondgenootschap maakt zich daar wat minder zorgen over, zeggen bronnen bij de alliantie.
De Hongaarse premier Viktor Orbán treuzelt met het geven van groen licht, omdat Zweden en Finland volgens hem “leugens verspreiden” over de democratie en rechtsstaat in Hongarije. Onder de conservatieve premier voerde Hongarije antihomowetgeving door, scherpte het de abortuswetgeving aan en is de persvrijheid ingeperkt. Vanuit de EU krijgt Orbán daar flinke kritiek op.
Hongarije lijkt vooral wat spierballen te willen laten zien. De verwachting is daarom dat de goedkeuring uit Boedapest niet lang op zich laat wachten. Op 20 maart is er een nieuwe stemronde.
Meerdere NAVO-functionarissen en diplomaten zeggen tegen CNN dat er gevaar schuilt in het uitstellen van het NAVO-lidmaatschap van Zweden en Finland. Dit kan namelijk het idee geven dat de NAVO verdeeld is, terwijl het bondgenootschap juist probeert als één blok tegenover Rusland te staan.
Ik ben van de technische afdeling van hitmarketing.nl