Planbureau: Maak water uitgangspunt van alle investeringen | Klimaat

Rivieren en andere ‘watersystemen’ moeten centraal komen te staan in keuzes over grote landschappelijke investeringen. Dat schrijft het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) dinsdag in een nieuw rapport. Die aanbeveling is niet specifiek bedoeld voor Nederland, maar voor álle rivierdelta’s en kustgebieden ter wereld. Die staan steeds meer onder druk door klimaatverandering en menselijk watergebruik.
Nederland kan woensdag stemmen voor de waterschapsverkiezingen. Daarbij is een belangrijk thema hoe ons land omgaat met de gevolgen van klimaatverandering. Naast wateroverlast groeit de aandacht voor een voor Nederland vrij nieuw probleem: verdroging.
Als we hetere en drogere zomers beter willen opvangen, zal er in de winter minder water moeten worden afgevoerd. In andere woorden: we moeten ook in het regenrijke Nederland beseffen dat water een schaars goed kan zijn.
Daarin is Nederland absoluut geen uitzondering. De schaarste van water, door klimaatverandering en intensief menselijk gebruik, is wereldwijd een toenemende uitdaging. Dat blijkt uit het dinsdag verschenen rapport The Geography of Future Water Challenges-Bending the Trend van het PBL.
3.700 nieuwe stuwdammen verhinderen ophoging rivierdelta’s
De auteurs van het PBL-rapport wijzen op de gevolgen van klimaatverandering, zoals zeespiegelstijging, extremere neerslag en een toename van verdamping. Daardoor krijgen de meeste landen op aarde vaker te maken met droogten.
Ook de mens zelf vergroot de druk op het water. Zo zijn in rivieren wereldwijd 3.700 extra rivierdammen gepland. Na afdamming verliezen al die rivieren hun natuurlijke loop.
Dammen houden ook klei en zand tegen, dat met het rivierwater meestroomt. Hierdoor worden de mondingsgebieden van rivieren na afdamming niet langer natuurlijk opgehoogd. Dit heeft wereldwijd gevolgen voor landbouw, natuur en waar bodemdaling optreedt, zelfs voor menselijke bewoning.
‘We moeten de waarde van water wereldwijd erkennen’
De problemen zijn groot en urgent, maar ze zijn wel aan te pakken, schrijft het PBL. “Dit vraagt wereldwijd om de erkenning van de waarde van water, voor de mens, de economie en de natuur.”
Hoewel de problemen met water over de hele wereld toenemen en er duidelijke overeenkomsten zijn tussen de uitdagingen in rivierdelta’s en andere kustgebieden, zijn er ook verschillen. Arme landen worden veel harder getroffen, omdat zij minder goed in staat zijn zich aan de nieuwe wateruitdagingen aan te passen, schrijft het PBL.
Of een land als Nederland daar wel in slaagt, hangt niet zozeer af van geld als van de vraag hoe we erin slagen verschillende belangen op een beperkt oppervlak te laten samengaan – in een landschap waarin ook wij waarschijnlijk meer ruimte zullen moeten reserveren voor water. De belangrijkste aanbeveling van het PBL is voor Nederland dan ook niet nieuw, maar misschien wel een belangrijke herinnering.

Ik ben van de technische afdeling van hitmarketing.nl