Nederlandse zangeressen waarschuwen elkaar al jaren: ‘Pas op met die producer’ | Muziek
Elkaar waarschuwen voor die ene producer of artiest: zangeressen deden het jarenlang achter de schermen. Een groep vrouwelijke artiesten stuurde na onthullingen over seksueel grensoverschrijdend gedrag bij The Voice een open brief met maatregelen om de muziekwereld een veiligere omgeving te maken. Bijna een jaar later praten briefschrijvers Linde Schöne en Aafke Romeijn NU.nl bij over wat er sinds de oproep is veranderd.
“De BOOS-documentaire was heftig, maar voor ons niet verrassend. Wij wisten dit al”, schreven Schöne, Romeijn en Laura Jansen in een brief die door bijna dertig vrouwelijke artiesten werd ondertekend. “Door die uitzending van BOOS leken mannen voor het eerst te beseffen hoe het is om vrouw te zijn. Zij vonden het echt shockerend, terwijl wij dachten: welkom in onze wereld”, zegt Schöne er nu over.
“We hadden al heel lang een soort informeel netwerk waarin vrouwelijke artiesten elkaar waarschuwen”, vertelt Romeijn. “We voelen die verantwoordelijkheid naar elkaar. Als je een nare ervaring hebt met iemand met wie je samenwerkt, deel je dat of je waarschuwt een andere vrouw die van plan is met die persoon te werken. Zo van: ‘Pas op als je met die producer werkt, of ga niet alleen met hem de studio in.'”
“We zijn als vrouwen in de muziekindustrie met steeds meer, dus ook meer vrouwen om je ervaringen aan toe te vertrouwen”, stelt Schöne. “Over Ali B (tegen wie aangifte is gedaan van verkrachting, red.) werd bijvoorbeeld al vaker gewaarschuwd. Ik ben zelf ook songwriter voor andere artiesten, dus ik werk veel met andere vrouwen. Binnen de kortste keren gaan de gesprekken in de studio dan over het gedrag van mannen in de industrie.”
Aangesloten bij meldpunt en vertrouwenspersonen aangesteld
Schöne merkte dat er na de uitzending van BOOS veel werd gesproken over een cultuurverandering die nodig was. “Hartstikke leuk, maar dat bewerkstellig je niet zomaar. Als het ijzer heet is, moet je op concrete, kleine veranderingen inzetten.” In de brief pleiten de ondertekenaars voor een onafhankelijk meldpunt gesteund door de industrie, vertrouwenspersonen bij platenlabels en publishers en voorlichting aan zowel mannen als vrouwen bij bijvoorbeeld muziekopleidingen. Maar wat is daarvan terechtgekomen?
De NVPI (branchevereniging van de entertainmentindustrie) ging na de brief om de tafel met onder anderen Romeijn. Er werd een taskforce opgericht waar de zangeres samen met andere vertegenwoordigers deel van uitmaakt. Deze taskforce ging met MORES, het al bestaande meldpunt van de entertainmentindustrie, in gesprek over een samenwerking.
“We waren in eerste instantie niet overtuigd, omdat MORES kampte met een capaciteitsprobleem. De angst was dat er geen tijd zou zijn om extra meldingen te verwerken en actie te ondernemen. Er moest meer geld vrijkomen en dat geld komt uit de muziekindustrie zelf. Een aantal vertegenwoordigers heeft flink de portemonnee getrokken. Daarmee moet het met de capaciteit goed komen en wordt het bereik van MORES vergroot”, zegt Romeijn.
Schöne ziet ook dat op steeds meer plekken in de muziekindustrie onafhankelijke vertrouwenspersonen te vinden zijn. Voor de NVPI, waarbij de grote platenmaatschappijen van Nederland zijn aangesloten, werd dit een belangrijk speerpunt. De taskforce zet zich in om zowel de meldpunten als de contactpersonen toegankelijker en benaderbaar te maken.
Romeijn ziet dat schrijverskampen (waar artiesten, producenten en liedjesschrijvers samenkomen in een vaak informele setting en waar Ali B volgens BOOS ook seksueel grensoverschrijdend gedrag vertoonde) tegenwoordig vaker worden voorafgegaan door een briefing. “Daarbij wordt dan concreet gemaakt wat gewenst en ongewenst gedrag is. Ook daar zijn steeds vaker onafhankelijke vertrouwenspersonen bij aanwezig. Dat zie ik als een heel goede stap.”
‘Er zijn dingen verbeterd, maar eikels blijven eikels’
Schöne en Romeijn merken allebei een verandering in de houding naar dit soort problematiek in de muziekindustrie. “We zijn nu een stadium verder. Voorheen kreeg je vooral ongeloof, omdat mensen dachten dat dit soort grensoverschrijdend gedrag niet echt gebeurde. Nu zien ze in dat een veilige werkomgeving niet vanzelfsprekend is en gaat men aan de slag met wat daaraan te doen valt”, zegt Romeijn. “Er is in elk geval meer bewustzijn gekomen. En er blijken ook genoeg goede mannen te zijn die graag iets willen bijdragen”, vult Schöne aan.
“Zolang artiesten blijven pushen dat dit belangrijk is, zetten veranderingen zich door”, denkt Romeijn. “Uiteindelijk moet inclusiviteit zich vertalen naar alle niveaus, ook naar het bestuur. Daar valt nog wel een slag te slaan.”
Want het is niet alsof het probleem nu volledig is opgelost. “Het seksueel grensoverschrijdend gedrag gebeurt natuurlijk nog steeds”, stelt Schöne. Zelf is ze er door toegenomen zelfvertrouwen niet meer zo bang voor, maar des te meer voor de generatie die na haar komt.
“Mannen die misbruik willen maken van mij, hebben niks meer aan me. Het is nu niet meer voor mij tien anderen, maar voor hen tien anderen. Maar als je net begint, ben je kwetsbaar. Zo’n eerste keer werken met een grote producer is gewoon eng. Je bent kwetsbaar en als je dan net meteen zo’n klotevent hebt, kan dat naar uitpakken. Natuurlijk, er zijn dingen verbeterd, maar eikels blijven eikels. En die moeten niet meer hun gang kunnen gaan.”
Ik ben van de technische afdeling van hitmarketing.nl
