Gemeenten blijven worstelen met energietoeslag voor studenten: hoe zit dat? | Economie
De energietoeslag voor studenten blijft een heikel punt voor gemeenten. Studenten slepen gemeentes voor de rechter, vaak met succes. Wat is er aan de hand en komt er nog een échte oplossing?
In verschillende steden hebben studenten rechtszaken aangespannen, omdat zij als groep worden uitgesloten van de energietoeslag. De regering riep deze toeslag vorig jaar in het leven om huishoudens te helpen met de energierekening toen de energieprijzen omhoogschoten.
Tot nu toe hebben de rechtszaken succes: in april oordeelde de rechtbank in Utrecht dat de gemeente ten onrechte studenten uitsloot van de regeling. De rechtbank in Amsterdam en Nijmegen kwam eerder tot een soortgelijk oordeel.
Sommige gemeenten keren na de rechterlijke uitspraken toch een energietoeslag uit aan studenten. Bijvoorbeeld Nijmegen. Na de uitspraak van Rechtbank heeft de gemeente Nijmegen besloten dat alle studenten energietoeslag krijgen, laat een woordvoerder van de gemeente weten.
Maar andere gemeenten kunnen dat niet. Utrecht is bijvoorbeeld een stad met veel studenten. Als de gemeente alle studenten in nood een toeslag uitkeert, zorgt dat voor financiële problemen.
Daarom moet de verantwoordelijkheid bij het Rijk liggen, vindt Marieke Ruijgrok, woordvoerder bij de gemeente Utrecht. “Toch ligt het nu op ons bordje, terwijl het een landelijk probleem is.”
Studenten kunnen aanspraak maken op bijzondere bijstand
Volgens het ministerie van Sociale Zaken (SZW) zijn studenten een andere groep dan mensen met een kleine beurs die de energietoeslag echt nodig hebben. “Daarom is er een andere oplossing voor die groep nodig. De toeslag moet terechtkomen bij mensen die het hard nodig hebben”, zegt een woordvoerder.
Het ministerie heeft er vorig jaar voor gekozen dat studenten die door gestegen energieprijzen in problemen komen, wel aanspraak kunnen maken op de bijzondere bijstand. “Zo komt het geld terecht bij de studenten die het écht nodig hebben”, volgens de woordvoerder. “Het is aan de gemeente om dit in goede banen te leiden.”
Maar de bijzondere bijstand is volgens de rechtbank in Utrecht “geen redelijk alternatief” voor de energietoeslag. De voorwaarden om voor die bijstand in aanmerking te komen zijn namelijk strenger dan de voorwaarden voor de eenmalige energietoeslag.
Volledige budget armoedebestrijding gaat op
Daarnaast is de bijzondere bijstand volgens sommige gemeenten niet genoeg. “In Utrecht wonen zo’n vijftienduizend studenten. Als je uitrekent hoeveel studenten waarschijnlijk in aanmerking komen voor de energietoeslag, dan zit je al aan ons volledige budget voor armoedebestrijding”, zegt Ruijgrok. “Dan kunnen we niemand anders meer helpen.”
Ook het uitkeren van het geld is een probleem voor studentensteden. “Van uitkeringsgerechtigden hebben we de rekeningnummers, dus kon de energietoeslag makkelijk worden uitgekeerd. Maar wij hebben geen gegevens van wie wel en niet studeert”, zegt de woordvoerder.
Dat maakt het voor gemeenten heel moeilijk om geld uit te keren aan de studenten die de toeslag nodig hebben. “Er is een instantie die dit wel weet. Dat is de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Maar gemeenten kunnen niet bij die gegevens”, aldus Ruijgrok.
Veel studenten vissen alsnog buiten het net
Het ministerie van SZW is naar eigen zeggen druk bezig met een wetsvoorstel om ervoor te zorgen dat studenten dit jaar wél energietoeslag krijgen. Maar dat zal weinig veranderen aan het lot van veel studenten die vorig jaar niets hebben gekregen.
De gemeente Utrecht heeft er nu voor gekozen om alleen de studenten die bezwaar hebben aangetekend te compenseren. Dat zijn er zo’n zeshonderd. “De rest heeft pech. Dat voelt onrechtvaardig, maar dat is de enige manier waarop we het kunnen doen”, aldus Ruijgrok.
Ik ben van de technische afdeling van hitmarketing.nl
